ทำไมต้องสอบ ก.พ. เกี่ยวข้องกับการเข้ารับราชการอย่างไร?
คำถามนี้ “ทำไมต้องสอบ ก.พ.” ถูกถามมาเยอะ ซึ่งหลายคนไม่เข้าใจว่าทำไมต้องสอบ ก.พ. และการสอบนั้นเหมือนจะง่ายแต่ก็สอบไม่ผ่านหลายครั้ง บางคนสอบถึง 3 ครั้ง ถึงจะสามารถผ่าน ภาค ก ได้ วันนี้เรามีคำตอบจาก  คุณรัชนีวรรณ วนิชย์ถนอม ศูนย์สรรหาและเลือกสรร สำนักงาน ก.พ. จะมาให้คำตอบทุกคน
         เพื่อนข้าราชการที่ทำงานด้านทรัพยากรบุคคลในส่วนราชการคนหนึ่งกล่าวกับผู้เขียนอย่างมีอารมณ์โกรธว่า "ทำไมต้องสอบภาค ก. ดูซิกว่าจะหาคนมาสมัครสอบได้ก็ยาก พอมาสอบก็ตกภาค ก. อีก สอบไปทำไมไม่รู้ ไม่เห็นจะเกี่ยวกันเลย" คนส่วนใหญ่สงสัยว่า ภาค ก. นั้นวัดอะไร ทำไมต้องสอบภาค ก. หรือ ภาคความรู้ความสามารถทั่วไปด้วย แบบวัดความรู้ความสามารถทั่วไปนั้นมีรากฐานมาจากทฤษฎีเชาวน์ปัญญาของ Thurstone ผู้ที่อธิบายว่าเชาวน์ปัญญาแสดงออกด้วยความสามารถหลาย ๆ ด้านที่สัมพันธ์กัน ดังนั้นในการวัดเชาวน์ปัญญา/มักเรียกว่า
ความรู้ความสามารถทั่วไปของบุคคลก็มักทดสอบด้วยแบบทดสอบที่วัดความสามารถหลาย ๆ อย่าง ซึ่งความสามารถหลักที่วัดกันคือ ความสามารถด้านตัวเลข ด้านภาษา และด้านเหตุผล
ถ้าถามต่อไปว่าทำไมต้องนายจ้างส่วนใหญ่ต้องการพนักงานที่มีเชาวน์ปัญญาดีล่ะ คำตอบก็ตรงไปตรงมาคือ คนที่มีเชาวน์ปัญญาดีกว่า มักจะทำงนได้ผลการปฏิบัติงานดีกว่าน่ะสิ  มีข้อมูลเชิงประจักษ์จากงานวิจัยพบว่า โดยทั่วไปผลการทดสอบจากแบบวัดประเภทนี้มีความสัมพันธ์กับผลการปฏิบัติงาน แม้ว่าโดยลักษณะภายนอกจะมองดูเหมือนว่าไม่สัมพันธ์กันเลยก็ตาม (เรียกว่ามีความคล้ายคลึงกันในเชิงคุณลักษณะ)และด้วยเหตุผลนี้ไม่ว่าระบบการคัดเลือกจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร การวัดความสามารถทั่วไปยังคงใช้อยู่เสมอดังนั้นการคัดเลือกข้าราชการไม่ว่า ในประเทศญี่ปุ่น เกาหลี ไต้หวัน ฮ่องกง และทุกประเทศในอาเซียนมีการวัดความรู้ความสามารถทั่วไปเป็นส่วนหนึ่งในการคัดเลือกข้าราชการด้วยกันทั้งสิ้นแต่เพียงแค่ความฉลาดอย่างเดียวยังไม่เพียงพอต่อการแสดงผลการปฏิบัติงานที่ดี ดังนั้นในกระบวนการคัดเลือก จึงยังคงมีการวัดความรู้ความสามารถเฉพาะตำแหน่ง (ภาค ข) และการประเมินความเหมาะสมกับตำแหน่ง (ภาค ค)อีกด้วย ก็ไหน ๆ จะเลือกคนเข้ามาทำงานทั้งที่ เราคาดหวังว่าเราจะได้ข้าราชการที่ฉลาด (ทำให้เรียนรู้ได้ดี มีความรู้ที่จะปฏิบัติงานในตำแหน่งนั้น ๆ และยังเป็นคนที่มีความเหมาะสมกับระบบราชการ ( เช่น เป็นคนดี เป็นต้น) อีกด้วย
 
 
สำหรับคำถามของเพื่อนข้าราชการตอนต้นของบทความ ภายหลังจากอธิบายแล้ว ผู้เขียนก็ถามกลับว่า "ในฐานะของนายจ้าง (หรือผู้ทำหน้าที่แทนนายจ้าง) ถ้าเธอเลือกข้าราชการที่ฉลาดได้ แล้วทำไมเธอถึงจะไม่เลือกให้ดีล่ะ" ในฐานะของประชาชนผู้เสียภาษีถ้าเงินภาษีที่นำมาจ่ายเป็นเงินเดือนข้าราชการ เราก็คงอยากเห็นเงินเดือนเราจ่ายให้กับข้าราชการผู้มีความรู้ความสามารถเช่นกัน

ขอบคุณวารสารจาก สำนักงาน ก.พ.